Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą jelita cienkiego i jelita grubego, która nie jest związana ani z czynnikami organicznymi (czyli uszkodzeniami jelit), ani biochemicznymi (czyli zaburzeniami metabolizmu). Przyczyny tej choroby nie są do końca znane, ale istnieje pewna grupa czynników, które odgrywają rolę w jej rozwoju.
Czynniki wpływające na rozwój IBS
Wyróżniamy rozmaite czynniki, których wystąpienie może zwiększać ryzyko pojawienia się zespołu jelita drażliwego. Należą do nich:
- zaburzenie mikroflory przewodu pokarmowego – czyli zmniejszenie lub zwiększenie liczby bakterii przewodu pokarmowego bądź zmiana ich proporcji
- przebycie biegunki infekcyjnej – wywołanej bakteriami z grup Salmonella, Escherichia coli, Campylobacter, Shigella i Vibrio lub wirusami, np. Norwalk; w takiej sytuacji objawy mogą pojawić się bezpośrednio lub kilka tygodni po zakażeniu, zdarza się to również do 12 miesięcy od zakażenia
- zaburzenia funkcji motorycznej jelit, czyli perystaltyki – może wynikać z nieprawidłowego wydzielania hormonów i neuroprzekaźników, wadliwej czynności mięśni gładkich jelita lub z zaburzeń funkcjonowania autonomicznego układu nerwowego
- czynniki emocjonalne, psychologiczne lub zaburzenia psychosomatyczne: depresja, stres, zaburzenia nastroju, zaburzenia emocjonalne czy traumy mogą wpłynąć na ujawnienie się choroby bądź jej zaostrzenie
- nadwrażliwość trzewna – jest to sytuacja, w której bodźce naturalne, takie jak rozciąganie się ściany jelita podczas przesuwania się treści pokarmowej, odbierane są przez układ nerwowy jako niewłaściwe; odpowiedzią na to jest ból brzucha i wzmożona aktywność części mózgu odpowiedzialnych za odczuwanie bólu
- zaburzenia na osi mózgowo-jelitowej
- predyspozycje genetyczne
- dieta obfitująca w tłuszcze zwierzęce, sztuczne węglowodany oraz cukry: fruktozę, fruktooligosacharydy i sorbitol
- alergie i nietolerancje pokarmowe: alergia pokarmowa zależna od immunoglobuliny E, nietolerancja laktozy, fruktozy, fruktanów i sorbitolu, wrażliwość na gluten
- zaburzenia układu immunologicznego w obrębie błony śluzowej przewodu pokarmowego
- nadużywanie środków przeczyszczających, leków hormonalnych, antybiotyków zaburzających florę jelitową
- operacje w obrębie przewodu pokarmowego
Za czynniki podstawowe uważa się zaburzenia motoryki jelit, nadwrażliwość trzewną oraz zaburzenia jelitowego układu nerwowego. Przyczyny te mogą współwystępować[1].
Czynniki nasilające objawy
Choć przyczyny wystąpienia IBS nie są do końca znane, można wymienić sytuacje i czynniki, które wywołują nasilenie objawów choroby. Należą do nich przede wszystkim spożycie drażniących składników pokarmowych, narażenie na stres czy niewłaściwa dieta. W przypadku postaci zaparciowej do czynników związanych z odżywianiem należy m.in. przyjmowanie posiłków opartych w dużej mierze na tłuszczach zwierzęcych, wzmożone spożywanie słodyczy, picie niewielkiej ilości płynów[2].
Przyczyny powstawania zespołu jelita drażliwego nie są do końca poznane, ale eliminacja czynników ryzyka może pomóc w pozbyciu się objawów choroby i poprawieniu jakości życia.
Bibliografia:
- [1] https://esculap.com/publication/151873/zesp-jelita-draliwego, http://www.narutowicz.krakow.pl/uploaded/FSiBundleContentBlockBundleEntityBlockFilesElement/filePath/589/dieta-w-zespole-jelita-nadwrazliwego-ibs-wyd.ii.pdf
- [2] http://www.narutowicz.krakow.pl/uploaded/FSiBundleContentBlockBundleEntityBlock
FilesElement/filePath/589/dieta-w-zespole-jelita-nadwrazliwego-ibs-wyd.ii.pdf
- Zespół jelita drażliwego
- Jelitowe i pozajelitowe objawy IBS
- Kryteria rzymskie – pomoc w diagnozie IBS
- Leczenie postaci zaparciowej IBS
- Pozajelitowe objawy zespołu jelita drażliwego
- Rola błonnika pokarmowego w diecie osób z IBS
- Zespół jelita drażliwego – jaka dieta?
- Zespół jelita drażliwego – przyczyny
- Zespół jelita drażliwego – objawy
- Zespół jelita drażliwego – leczenie
- Zespół jelita drażliwego a stres
- Leczenie farmakologiczne przy zespole jelita drażliwego
- Pomoc psychologiczna
- Probiotyki i prebiotyki a IBS